وضعیت میانگین قیمت آپارتمان در تهران نشان می دهد که دوره ۳.۵ ساله کاهش قیمت مسکن در پایان امسال تکمیل می شود. روند میانگین قیمت مسکن در قالب دو سناریو قابل بررسی است که می تواند تا حد زیادی سمت و سوی بازار مسکن در شروع سال ۹۶ را مشخص کند. یکی از مهمترین نکات بازار مسکن در شرایط کنونی تنگ شدن فضا برای معاملات سفته بازانه در بازار مسکن است.
به گزارش اقتصادنیوز ، تخمین قیمت مسکن اسفند ماه بر اساس دو سناریوی مرتبط با وضعیت یکساله بازار ملک، از مزیت معاملات مصرفی در شروع سال جدید حکایت دارد. بررسیها در این باره نشان میدهد: بعد از ثبت چهلمین ماه «کاهش قیمت واقعی مسکن» در بهمن، با احتساب هر کدام از دو برآورد صورت گرفته درباره میانگین قیمت اسمی آپارتمان در اسفند، در نهایت، پایان امسال «دوره ۵/ ۳ ساله رشد منفی ارزش واقعی املاک مسکونی پایتخت» تکمیل خواهد شد که این اتفاق باعث میشود شروع معاملات ملک در سال جدید به نفع تقاضای مصرفی و در غیاب تقاضای سفتهبازانه رقم بخورد.
اوضاع کنونی بازار معاملات مسکن، یک نیروی دافعه مقابل سفتهبازها بهوجود آورده، بهطوری که افت ۳ تا ۵ درصدی قیمت واقعی آپارتمانهای شهر تهران –رشد قیمت اسمی در سطح کمتر از نرخ تورم- در طول سال جاری و تداوم آن در ماههای پایانی سال، انگیزه کافی برای خریدهای سرمایهای و معاملات مکرر منتهی به سفتهبازی را در بازار سلب کرده است. به این ترتیب، زیان خریدهای سرمایهای ملک ناشی از منفی بودن بازدهی واقعی در این بازار، بهعنوان «میراث مصرفی بازار مسکن ۹۵»، تحویل بازار مسکن ۹۶ میشود که پیامد مثبت آن میتواند رونق غیرتورمی معاملات را بهوجود بیاورد.
متوسط قیمت مسکن در شهر تهران طی ۱۱ ماه اول امسال طبق آخرین آمار اعلامشده درباره قیمت قطعی آپارتمانهای فروخته شده در بهمن، ۶/ ۵ درصد نسبت به ۱۱ ماه اول سال گذشته افزایش پیدا کرده است. به رغم این میزان رشد قیمت اسمی، با توجه به نرخ تورم ۶/ ۸ درصد طی همین مدت، رشد واقعی بازار ملک در این فاصله زمانی، منفی ۳درصد بوده است که به معنای کاهش ارزش واقعی دارایی ملکی آن دسته از سرمایهگذارانی بوده که در سال جاری، اقدام به خرید کرده بودند.
در حال حاضر با لحاظ دو سناریو، متوسط قیمت مسکن ماه اسفند، قابل برآورد است. در قالب سناریوی اول، اگر بالاترین نرخ رشد ماهانه قیمت مسکن در تهران طی سال جاری –ماههای اردیبهشت و مهر- در اسفند ماه نیز تکرار شود در این صورت سطح قیمت هر مترمربع آپارتمان در پایتخت در پایان سال جاری به ۴ میلیون و ۵۷۴ هزار تومان میرسد که در این صورت، ۶ درصد بیشتر از متوسط قیمت در اسفند ۹۴ خواهد شد.
اما در قالب سناریوی دوم که تکرار «رفتار بازار معاملات ملک شب عید ۹۵» در معاملات ماه جاری (بازار شب عید ۹۶) را پیشبینی میکند، این احتمال وجود دارد که متوسط قیمت واحد مسکونی در اسفند امسال همچون اسفند سال گذشته ۳ درصد رشد کند که در این صورت، به سطح ۴ میلیون و ۶۴۴ هزار تومان در هر مترمربع خواهد رسید و رشد نقطهای ۷ درصد در اسفند ۹۵ رقم خواهد خورد.
میزان برآورد شده برای رشد نقطهای قیمت مسکن در آخرین ماه سال جاری در هر دو سناریو، از سطح نرخ تورم نقطهای پیشبینی شده برای اسفند ۹۵ (بین ۷/ ۱۰ تا ۳/ ۱۱ درصد)، کمتر خواهد بود. در طول سال جاری، به غیر از ماه دی، در مابقی ماهها، نرخ رشد قیمت واقعی مسکن همواره شیب منفی ۳ تا ۵ درصدی داشته است. پیام نهفته در تحولات یک سال اخیر بازار مسکن آن است که «شروع بازار مسکن ۹۶ تحت تاثیر رشد منفی قیمت واقعی ملک در سال ۹۵ و همچنین با توجه به زمانبر بودن عبور منحنی تورم مسکن از منحنی تورم عمومی، به نفع خانهاولیها و سایر متقاضیان مصرفی خواهد بود.»
فضای ۱۱ ماهه بازار معاملات مسکن ۹۵ با پیشبینی دو سناریوی کارشناسی از میانگین قیمت اسفندماه آپارتمانهای مسکونی، از تحویل سال در بازار ملک با یک ویژگی «قیمتی» حکایت میکند. این دو سناریو براساس «بیشترین میزان رشد ماهانه میانگین قیمت هرمترمربع آپارتمان مسکونی در پایتخت طی ۱۱ ماه اول امسال» و همچنین «ملاک قرار دادن تغییرات ماهانه قیمت مسکن در اسفند ۹۴» بهعنوان پایه تغییرات احتمالی ماهانه قیمت مسکن در اسفند ۹۵، تدوین شده و مطابق هرکدام از آنها فضای ۳۰ روز پایانی سال ۹۵ مورد پیشبینی قرار گرفته است، بر مبنای این دو سناریو، بازار مسکن سال ۹۶ درحالی آغاز به کار میکند که «سفتهبازی» و «سوداگری ملکی» در سطح «حداقلی» خود قرار دارد.
بررسیها درباره دو سناریوی قابل پیشبینی نشان میدهد، در صورتی که هر کدام از این دو سناریو در اسفند محقق شود مهمترین دستاورد بازار مسکن سال ۹۵ یعنی «آرامش نسبی قیمتی» و به تبع آن «بهحداقل رسیدن سطح تقاضای سفتهبازی به خاطر رشد منفی قیمت واقعی» به نفع تقاضای مصرفی در سال ۹۶ خواهد بود؛ به این معنا که سال جدید برای بازار مسکن دست کم در شروع سال، از هرگونه التهاب قیمتی به دور خواهد بود.
این در حالی است که در صورت تحقق هریک از پیشبینیهای صورت گرفته در قالب دو سناریوی مطرح شده، فضای سال جدید بازار مسکن، با ادامه «شیب منفی» رشد «واقعی» قیمت مسکن (تفاضل نرخ رشد قیمت اسمی مسکن با نرخ تورم عمومی) برای چهل و دومین ماه پیاپی-البته به استثنای دیماه ۹۵-در فروردین ۹۶ شروع خواهد شد.